Tác động của toàn cầu hóa đến an ninh các quốc gia và khu vực

01:13 CH @ Thứ Năm - 22 Tháng Ba, 2007

Một số khái niệm

An ninhlà điều kiện tiền đề để cho loài người tồn tại có trật tự. Một cá nhân muốn sinh tồn thì phải có điều kiện tự nhiên của an ninh. Một xã hội muốn sinh tồn thì ngoài những điều kiện tự nhiên tất yếu của nó còn cần phải có cả điều kiện xã hội của an ninh, bao gồm quốc gia có đủ điều kiện để bảo vệ được mọi thành viên xã hội. Một quốc gia muốn sinh tồn thì ngoài việc cần phải có đầy đủ các điều kiện trong nước đối với an ninh, còn cần phải có một môi trường an ninh quốc tế.

Các chuyên gia cho rằng, một quốc gia cần phải hội đủ bốn yếu tố là: phải có một số lượng dân cư nhất định, một lãnh thổ nhất định, một tổ chức chính quyền nhất định và đồng thời phải có chủ quyền. Bốn yếu tố này không thể thiếu được đối với an ninh quốc gia. Ba yếu tố cư dân, lãnh thổ, chính quyền, quốc gia phải bảo vệ bàng được. Vì, nếu một khi quốc gia bị mất đi một trong ba yếu tố đó thì không còn là quốc gia nữa. Yếu tố chủ quyền cũng giống như ba yếu tố trên, ngoài những đặc điểm cần có không thể thiếu được, nó còn có thuộc tính riêng tự thân để trở thành nguyên nhân của việc quốc gia không được an ninh. Không nghi ngờ gì nữa, bảo đảm an ninh là trách nhiệm quan trọng nhất của quốc gia, đối với khu vực là trách nhiệm của khu vực.

Toàn cầu hóa(Globalization) là "một xu hướng làm các mối quan hệ trở nên ít bị ràng buộcbởi địa lý lãnhthổ", xuất hiện đầu tiên trong từ điển Anh vào năm 1961 và được sử dụng phổ biến từ khoảng cuối thập niên 1980 trở lại đây để diễn đạt một nhận thức mới của loài người về một hiện tượng, một quá trình quan trọng trong quan hệ quốc tế hiện đại.

Khu vực hóalà khái niệm được sử dụng để chỉ một hiện tượng hay khuynh hướng hợp tác hoặc liên kết giữa các nước và hình thànhnhững nhóm hoặc tổ chức khu vực hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Khái niệm này đã có từ lâu, đặc biệt được nghiên cứu và viết nhiều sau Chiến tranh thế giới thứ hai với sự nổi lên của các xu hướng các nước tập hợp thành những nhóm khu vực ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Khu vực hóa là "sự dịch chuyển của hai hoặc nhiều xã hội theo hướng liên kết chặt chẽ giữa chúng với nhau hơn".

Toàn cầu hóa và khu vực hóalà quá trình hình thành và phát triển các thị trường toàn cầu và khu vực trước hết về kinh tế, giữa các nước thông qua sự gia tăng các luồng giao lưu hàng hóa và nguồn lực vượt qua hiên giới giữa các quốc gia cùng với sự hình thành các định chế, tổ chức quốc tế nhằm quản lý các hoạt động và giao dịch kinh tế quốc tế.

Đánh giá tác động của toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế rất là khác nhau giữa các nước, nhóm nước và nhóm xã hội trong mỗi nước. Toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế có những tác động hết sức sâu sắc đến hầu hết mọi mặt của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của từng nước và toàn bộ các mối quan hệ quốc tế. Tùy thuộc vào nhận thức và lợi ích mà họ được hướng hoặc mất đi trong quá trình này, những người được lợi thì ủng hộ, những người thua thiệt thì phản đối.

Các quan điểm khác nhau về toàn cầu hóa. Những ngườicó quan điểm trung dungcho rằng, toàn cầu hóa là một xu thế phát triển tất yếu của lịch sử, do những nguyên nhân khách quan và chủ quan, vừa có những tác động tích cực và tiêu cực đối với tất cả các nước. Dù sao cũng không thể phủ nhận xu thế toàn cầu hóa. Vấn đề đặt ra với các nước là làm thế nào để tận dụng tết nhất các cơ hội do quá trình này tạo ra và đối phó hiệu quả với những thách thức.

Phái lạc quan ủnghộ toàn cầu hóacho rằng toàn cầu hóa và hội nhập đã lạo ra những khả năng mới để nâng cao năng suất, sản lượng và hiệu quả sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường cho hàng hóa, dịch vụ và các yếu tố sản xuất. Do vậy, tăng khả năng tiêu thụ và tiếp cận các nguồn lực cần thiết cho quá trình sản xuất kinh doanh (nguyên liệu, vốn, công nghệ...), tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy sản xuất phát triển, cải thiện mức sống trên loàn thế giới nhờ tăng trưởng kinh tế và khả năng để mọi người được tiếp cận những hàng hóa, dịch vụ đa dạng phong phú với giá cả hợp lý hơn. Toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế không phải là nguyên nhân gây ra thất nghiệp và phát triển không đồng đều, mà chúng lại giúp tạo khả năng giải quyết những vấn đề đó.

Những người thuộc trường phái chống toàn cầu hóacho rằng, quá trình này gây ra nhiều tác động tiêu cực về kinh tế, chính trị, xã hội đối với các nước và những tầng lớp dân chúng trong xã hội. Những mặt trái của nó gây nhiều tác hại làm cho nhiều Công ty, Xí nghiệp bị phá sản và hàng loạt người lao động mất việc làm, ngay cả những người lao động tại các nước đang phát triển cũng mất việc làm vì sự cạnh tranh cao của lao động giá rẻ ở các nước đang phát triển, làm gia tăng sự bóc lột và bất công trong mỗi xã hội và giữa các nước, làm khoét sâu hố ngăn cách giàu nghèo giữa các tầng lớp dân cư trong xã hội và giữa các nước phát triển với các nước đang phát triển, đe dọa nền dân chủ và sự ổn định xã hội, uy hiếp độc lập tự chủ các quốc gia, phá hoại truyền thống văn hóa và bản sắc dân tộc, phá hủy hoại môitrường và làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, là nguyên nhân gây khủng hoảng tài chính và kinh tế. Nhiều nhà phân tích cho rằng, các nước đang phát triển chính là các nước phải gánh chịu những thua thiệt và bất lợi lớn nhất.

Thật khó có kết luận chính xác trong cuộc tranh cãi giữa các quan điểm khác nhau về toàn cầu hóa. Dựa trên những quan điểm lý luận về kinh tế, xã hội và kết quả của các công trình nghiên cứu thực tiễn, chúng tôi nêu một số tác động và hệ quả chủ yếu của toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế.

Tác động của toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tếđối với an ninh của các quốc gia.

Quan niệm về an ninh theo ý kiến của Bari Biuđơn thể hiện ở các lĩnh vực sau đây.

An ninh quân sự,liên quan đến cảm nhận về sự tồn tại của các mối đe dọa, tấn công, xâm lược của các lực lượng quân sự làm tổn hại độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

An ninh chính trịliên quan tới sự ổn định chính trị, sự tồn tại các thiết chế chính trị, hệ thống nhà nước và các ý thức hệ là nền tảng tư tường của quốc gia.

An ninh kinh tếliên quan đến khả năng tiếp cận các nguồn lực, tài chính, thị trường cần thiết bảo đảm cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế, phúc lợi nhân dân và sức mạnh của Nhà nước, có thể ngăn ngừa và đối phó có hiệu quả với những biến động của môi trường trong nước và quốc tế, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị - xã hội và tăng cường khả năng quốc phòng. An ninh kinh tế bao hàm cả an ninh năng lượng, an ninh lương thực và an ninh tài chính.

An ninh xã hộigắn với sự duy trì và bảo vệ hợp lý và phù hợp với tiến trình phát triển các giá trị cơ bản của cộng đồng các dân tộc trong mỗi quốc gia, như ngôn ngữ, tôn giáo, truyền thống văn hóa, bản sắc dân tộc, phong tục tập quán.

An ninh môi trườngliên quan đến việc duy trì và bảo vệ hệ thống sinh thái, môi trường bảo đảm cho con người có thể sống yên ổn và hoạt động bình thường.

An ninh con ngườiliên quan đến sự bảo vệ các quyền của con người chống lại những vi phạm từ phía nhà nước hay xã hội (BộNgoại giao, Vụ Hợp tác Kinh tế đa phương, tr. 228).

Những tác động đến vấn đề an ninh quốc gia và khu vực.

An ninh quân sự, an ninh kinh điển trong thời đại công nghệ cao.

Bắt đầu từ thập kỷ 70 thế kỷ XX, cuộc cách mạng công nghệ mới lấy công nghệ cao làm trung tâm, các nước trên thế giới đều lấy công nghệ cao là lực lượng sản xuất trên mặt kinh tế, là sức mạnh răn đe, là sức mạnh chiến đấu về mặt quân sự, là lực lượng ảnh hưởng về mặt chính trị và là lực thúc đẩy tiến bộ xã hội. Ngày nay, các quốc gia phát triển trên thế giới, để tăng trưởng sức mạnh tổng hợp của mình, đã không còn hạn chế ở việc bành trướng quân sự, như đánh thành, cướp đất, tranh giành phạm vi thế lực hoặc cạnh tranh kinh tế theo ý nghĩa thông thường mà nó đã hòa trộn trong sự đọ sức của nhiều lĩnh vực lấy công nghệ cao và đồng thời cũng làm cho các lĩnh vực, kinh tế, quân sự đan xen nhau, tiến hành cạnh tranh mang tính chiến lược toàn cầu, lấy sức mạnh tổng hợp của quốc gia làm mục tiêu, tạo nên những thay đổi trong mọi lĩnh vực.

Phát triển công nghệ cao sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực quân sự: công nghệ cao có đủ các đặc điểm quần thể hóa, tổ hợp hóa, trí năng hóa, sản nghiệp hóa... nó tràn ngập vào mọi phương diện xã hội. Trong đó, công nghệ thông tin là nòng cốt của nhóm công nghệ cao và xu thế toàn cầu hóa của cuộc cách mạng thông tin đang đưa loài người tiến đến xã hội thông tin hóa. Về mặt quân sự phát triển quân sự vốn rất gắn bó với khoa học công nghệ, nay công nghệ cao làm cỗ máy cho quân sự phát triển gấp bội.

Phát triển công nghệ cao có nhiều ảnh hưởng lớn đến an ninh quân sự khu vực. Sự phát triển của khoa học công nghệ và tiến bộ của công nghệ quân sự trực tiếp làm nổ ra các cuộc cách mạng quân sự mới rộng lớn, làm cho các hoạt động quân sự phải chịu những tác động với mức độ chưa từng có. Sự ứng dụng công nghệ thông tin một cách rộng rãi trong lĩnh vực quân sự đã dẫn đến việc phát triển hệ thống vũ khí có sự thay đổi căn bản, thậm chí là có bước nhảy vọt vượt thời đại. Sự phát triển nhanh chóng của cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại cũng làm cho cục diện quân sự thế giới nổi lên một xu thế phát triển vừa đơn cực vừa đa cực, hình thành một an ninh quân sự kiểu mới "vừa hiệp đồng hợp tác, vừa cạnh tranhđối kháng, trong đó lấy hợp tác là chủ yêsu"(Vương Dật Châu, 2004). Phát triển của công nghệ cao làm cho cảnh tượng sắp tới của hòa bình và chiến tranh lẫn lộn với nhau, dẫn đến tình hình tổng thể của an ninh khu vực và thế giới trong thế kỷ XXI sẽ càng phức tạp và biến hóa đa dạng.

An ninh thị trường

Quá trình toàn cầu hóa có xu hướng thống nhất các thị trường quốc gia thành thịtrường khu vực và toàn cầu, làm cho sự phân công lao động quốc tế trở nên sâu rộng. Do vậy, làm cho các nước trở nên tùy thuộc lẫn nhau ở mức độ cao hơn. Với sự phát triển đa dạng của các công ty xuyên quốc gia, thế giới gắn kết chặt chẽ hơn. Thực tế không nước nào phát triển mà không gắn kết với thị trường, vốn và công nghệ của các nước khác. Sự phát triển về an ninh thị trường của các quốc gia này càng phụ thuộc vào nhau hơn. Khó có sự phát triển bền vững về an ninh cho một số hoặc một quốc gia nếu bị thất bại về kinh tế.

An ninh kinh tế và ảnh hưởng củanó đối với an ninh khu vực

Cùng với sự phát triển của xu thế toàn cầu hóa và tri thức hóa kinh tế, ngày càng có nhiều người nhận thức rõ hơn về mối đe dọa đối với các nước không phải là sự tiến công xâm lược về quân sự nữa mà chính là sự tụt hậu về phát triển, nghèo đói và kém khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Nước nào có nền kinh tế phát triển bền vững, làm chủ được khoa học công nghệ, có năng lực cạnh tranh quốc tế cao, hội nhập tết với nền kinh tế thế giới và khu vực, về cơ bản sẽ đạt mức độ an ninh cao. Như vậy, trong một thế giới toàn cầu hóa và tri thức hóa, hầu như tất cả các nước đều dành ưu tiên hàng đầu cho phát triển kinh tế và đặt vấn đề an ninh kinh tế là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của chiến lược an ninh quốc gia.

Vấn đề an ninh kinh tế đang thay đổi cục diện chiến lược quốc tế, thay đổi hình thái đối kháng quốc tế như các thủ đoạn cấm vận kinh tế và thường dễ đi đến kết cục là thỏa hiệp. Vấn đề an ninh kinh tế đã thay đổi phương thức và mục tiêu hành động.Suy tính từ khía cạnh an ninh kinh tế, lực lượng an ninh các nước sau chiến tranh lạnh bao gồm quân đội, cơ quan tình báo, đã liên tiếp có sự điều chỉnh tương đối lớn về phương thức và mục tiêu hành động. Các quan chức của nhiều nước đã từng công khai tuyên bố cơ quan tình báo của mình phải phục vụ cho lợi ích kinh tế của mình, lợi ích cho xí nghiệp của mình. Hiện nay, chiến tranh tình báo kinh tế có thể chia làm hai loại: một là "chiến tranh tình báo vĩ mô", tức là nấm rõ hành động và chính sách lớn liên quan đến phát triển kỹ thuật và công nghệ toàn cầu và khu vực của quốc gia, hai là "chiến tranh tình báo vi mô ", nghĩa là tập trung thu thập tình báo kinh tế, khoa học công nghệ để phục vụ cho xí nghiệp nước mình.

Văn hóa truyền thông và bản sắc dân tộc

Vấn đề gìn giữ văn hóa truyền thống và bản sắc dân tộc ngày càng trở thành mối quan tâm của các nước và có xu hướng được coi là một nội dung của khái niệm an ninh quốc gia. Bởi quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế làm tăng giao lưu quốc tế và tính đồng nhất trên nhiều lĩnh vực đời sống xã hội. Các nền kinh tế mạnh ảnh hưởng nhiều đến các nước khác. Nhiều giá trị vốn dĩ xuất phát từ một nước, thông thường là những nước lớn, có nền kinh tế mạnh, được thừa nhận và trở thành những giá trị gần như chung của các xã hội khác nhau. Nhiều giá trị riêng của dân tộc bị xói mòn và mất dần ảnh hưởng. Do vậy, cùng với quá trình toàn cầu hóa và hội nhập, cũng đồng thời diễn ra quá trình các nước bị mất dần phong tục tập quán, làm xói mòn dần bản sắc văn hóa dân tộc Những giá trị chung của con người với khuynh hướng đồng nhất ở góc độ nào đó hay có thể lai tạp nhiều giá trị của các nền văn hóa khác nhau đã và đang diễn ra ngày càng rõ.

Vấn đề môi trường

Sự phát triển toàn cầu hóa đã và đang tác động đến môi trướng, nhất là các nước đang phát triển. Sự phát triển kinh tế và quá trình công nghiệp hóa ở các nước làm cho nguồn tài nguyên thiên nhiên ngày càng cạn kiệt, rừng bị tàn phá, không khí và các nguồn nước bị ô nhiễm. Từ đó trực tiếp hay gián tiếp dẫn đến lũ lụt lớn thường diễn ra ở nhiều nơi, hiện tượng thiếu nước sinh hoạt, sa mạc hóa đất đai... đe dọa an toàn cuộc sống con người và ảnh hướng xấu đến các hoạt động kinh tế-xã hội. Từ đó an ninh môi trường là vấn đề cấp thiết cần được quan tâm hàng đầu.

An ninh sinh thái là loại an ninh có tính tập thể, ảnh hường của nó sẽ không hạn chế trong một quốc gia và trong một khu vực mà nó còn lan rộng sang khu vực khác, thậm chí có tính toàn cầu. Vì thế, trước những thách thức về môi trường và tài nguyên chỉ có thể là hợp tác quốc tế. Nếu dùng đối kháng thì không những chẳng giải quyết được vấn đề, mà ngược lại sẽ còn làm cho tình hình thêm xấu đi. Vấn đề môi trường nảy sinh trong một quốc gia những ảnh hưởng đến toàn cầu, như vấn đề cháy rừng, sinh ra lượng lớn khí cacbonic làm cho trái đất nóng lên... Nếu môi trường thoái hóa nghiệm trọng do tăng trướng dân số, hoặc do tài nguyên cạn kiệt, dẫn đến sự di dân ở các quốc gia và khu vực, nhất định sẽ hình thành sự đe dọa đến tính ổn định quốc tế.

Ngày nay có nhiều nước đặt vấn đề an ninh môi trường lên vị trí quan trọng trong chính sách và gắn an ninh môi trường với an ninh quốc gia. Bởi kẻ thù bây giờ hoàn toàn khác, nó nằm chính trong môi trường tự nhiên - xã hội, gắn chặt chẽ với đời sống hoạt động kinh tế - xã hội của mỗi cộng đồng dân cư. Đối phó với những đe dọa môi trường hoàn toàn khác đối phó quân sự, chính trị.

Mối quan hệ chủ yếu của vấn đề môi trường với an ninh, các vấn đề nghèo khổ, không công bằng, thoái hóa môi trường và xung đột tác động lẫn nhau theo phương thức phức tạp và liên quan chặt chẽ với nhau. Môi trường suy thoái, sức chịu đựng của hệ thống sinh thái xuống cấp có thể dẫn đến sự thiếu hụt tài nguyên mang tính khu vực. Kết quả là sự thiếu hụt hoặc là sự tiêu hao dồn nén hoặc là sự tranh giành tài nguyên sẽ nảy sinh ra những xung đột quân sự và hình thành những thách thức đối với an ninh quốc gia. Các loại xung đột do vấn đề môi trường gây nên: trong vấn đề quản lý tầng khí quyển, không gian vũ trụ, biển quốc tế, những tài nguyên, xung đột về ô nhiễm vượt qua biên giới quốc gia, chiến tranh sinh thái... Nóichung, những năm gần đây, vấn đề môi trường trở thành điểm nóng trong quan hệ quốc tế, làmcho quan hệ quốc tế nảy sinh những biến đổi sâu sắc.

Vấn đề an ninh con người

Sự phát triển của xu thế toàn cầu hóa làm cho việc giao lưu giữa các quốc gia cũng như giữa các công dân của các nước với nhau ngày càng trở nên thuận tiện và chặt chẽ thông qua phương tiện truyền thông, thư tín, điện thoại, fax, internet, du lịch, làm ăn...Điều này cùng với quá trình tự do hóa và phát triển kinh tế thị trường bén trong mỗi nước sẽ góp phần làm tăng nhận thức của mỗi cá nhân về thế giới và xã hội, đặc biệt về vấn đề dân chủ và quyền con người. Thực tế trên thế giới những năm qua cho thấy, vấn đề an ninh con người được quan tâm nhiều hơn, thậm chí còn cho rằng vấn đề an ninh con người là mục tiêu hàng đầu về vấn đề an ninh quốc gia. Suy cho cùng, quan điểm nhấn mạnh an ninh con người là nhấn mạnh dựa trên sự tôn trọng cá nhân, là thành tố quan trọng nhất của xã hội.

Sự ổn định và trật tự xã hội và cuộc sống yên bình

Sự phát triển của toàn cầu hóa và hội nhập tạo điều kiện cho sự phát triển và lan truyền của nhiều tệ nạn, như mại dâm, buôn bán và sử dụng ma túy, tội phạm quốc tế, khủng bố quốc tế, làm tăng mối đe dọa tới sự ổn định và trật tự xã hội và cuộc sống yên bình, an toàn của con người.

Cơ hội và thách thức

Dưới tác động chủ yếu của cuộc cách mạng khoa học công nghệ, xu hướng hòa bình hợp tác phát triển và vai trò to lớn của các Công ty xuyên quốc gia, quá trình toàn cầu hóa ngày nay đã đạt đến một đỉnh cao mới và trở thành xu thế bao trùm trong quan hệ quốc tế Tình hình này có tác động sâu rộng tới mọi mặt của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội trong các nước cũng như quan hệ giữa các quốc gia. An ninh quốc gia và an ninh quốc tế đứng trước những biến chuyển mới bao gồm cả cơ hội và thách thức. Quá trình toàn cầu hóa làm ra đời và củng cố mạng lười dày đặc các thiết chế quốc tế, đặc biệt là các tổ chức quốc tế trong mọi lĩnh vực. Vai trò ngày càng tăng của các tổ chức quốc tế trong quan hệ quốc tế góp phần hạn chế và giúp giải quyết xung đột giữa các nước, duy trì và củng cố hòa bình, an ninh quốc tế. Thông qua các thiết chế và tổ chức quốc tế này các nước, đặc biệt là các nước vừa và nhỏ, có khả năng bảo vệ tốt hơn lợi ích quốc gia cũng như an ninh của mình và có vị thế ít bất lợi hơn trong quan hệ với các nước lớn. Xu thế toàn cầu hóa cũng tạo ra những cơ hội quan trọng như thị trường, vốn, công nghệ, cạnh tranh nâng cao hiệu quả kinh tế...mà các nước có thể tận dụng để phát triển kinh tế xã hội, tạo cơ sở để đảm bảo an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, toàn cầu hóa cũng đặt các nước trước rất nhiều thử thách đe dọa chính trị,an ninh của quốc gia nếu bản thân họ không kiểm soát và xử lý tết các vấn đề nảy sinh. Những thách thức này rất đa dạng, liên quan đến nhiều lĩnh vực.

Về kinh tế,thách thức lớn nhất là vấn đề cạnh tranh quốc tế, làm thế nào để nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và doanh nghiệp trong nước trước các đối thủ cạnh tranh nước ngoài trong điều kiện toàn cầu hóa và mở cửa là một bài toán khó. Đặc biệt là các nước đang phát triển. Để thích ứng với xu thế toàn cầu hóa, các nước đều phải tiến hành các điều chỉnh và cải cách cần thiết từ cơ cấu kinh tế, đầu tư đến các chính sách kinh tế vĩ mô, hệ thống luật lệ và thực hiện các chính sách và luật lệ để tạo môi trường kinh doanh và đầu tư thông thoáng, thuận lợi cho việc thu hút đầu tư và các hoạt động kinh tế, đồng thời phù hợp với luật chơi chung của thế giới. Đây là vấn đề khó khăn đòi hỏi các nước phải đối mặt. Sai lầm trong bước đi và phương thức tiến hành có thể dẫn đến những hậu quả tai hại, thậm chí cả những đổ vỡ về kinh tế, xã hội.

Về chính trị,quá trình toàn cầu hóa đặt ra những vấn đề phải xử lý, liên quan đến độc lập chủ quyền, đến hệ thống chính trị và các thiết chế xã hội. Tính độc lập của mỗi quốc gia sẽ bị thách thức bởi sự gia tăng tùy thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia. Thẩm quyền và khả năng hành xử theo ý chí của riêng mỗi quốc gia bị hạn chế .Sự ổn định của hệ thống chính trị và các thiết chế xã hội sẽ luôn luôn chịu áp lực của những đòi hỏi mới để phù hợp với quá trình tự do hóa thương mại và mở cửa. Sự lợi dụng, can thiệp của thế lực bên ngoài vào các nước luôn luôn là vấn đề có thể xảy ra.

Trong thời đại khoa học công nghệ và kinh tế toàn cầu hóa, an ninh thật sự của một quốc gia là phải đảm bảo kết hợp được sự cải thiện sức mạnh tổng hợp quốc gia với mở cửa ra bên ngoài. Suy cho cùng, an ninh không tách rời vấn đề cùng tham gia và cùng hợp tác, không thể không gắn liền những đặc điểm của thời kỳ mới. Việc thực hiện an ninh khu vực, an ninh quốc tế càng phải dựa vào sự xác lập quan niệm an ninh kiểu mới, càng phải dựa vào "ý thức cùng hội cùng thuyền " giữa các nước trước những vấn đề chung mà nhân loại gặp phải để giải quyết vì hạnh phúc nhân loại.

Nguồn:
FacebookTwitterLinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Toàn cầu hóa và hội nhập văn hóa

    21/01/2015Đinh Quang TổnToàn cầu hóa là một xu thế không thể cưỡng lại đối với tất cả các quốc gia. Chủ động để hội nhập là một thái độ tích cực, khôn ngoan. Chủ động hội nhập là khẳng định đường hướng có chiến lược, có chiến thuật, có kế hoạch cho tùng bước đi. Chủ động hội nhập sẽ khai thác được nhiều nhất những thuận lợi, những cơ hội để dân tộc có nhiều lợi ích nhất...
  • Toàn cầu hóa và vấn đề quyền lợi dân tộc

    25/06/2014Nguyễn Trần BạtTrong lịch sử phát triển đầy những khúc quanh của nhân loại, chủ nghĩa dân tộc và quyền lợi dân tộc luôn luôn là một trong những vũ khí chính trị hiệu nghiệm cho mục đích tuyên truyền. Điều đó được giải thích không chỉ bởi tầm quan trọng, mà cả tính phức tạp của vấn đề. Và trên thực tế, mặc dù chủ nghĩa dân tộc là một khái niệm, nó thường bị lạm dụng hoặc hiểu nhập nhằng...
  • Về xu thế chính trị hóa tôn giáo trong quá trình toàn cầu hóa tại Ấn Độ

    21/02/2007Đỗ Thu HàChính trị hoá tôn giáo gồm rất nhiều vấn đề và là một quá trình phức tạp, đang tiếp tục diễn ra tại nhiều nước trên thế giới. Xu thế chính trị hoá tôn giáo cũng đang diễn ra tại Ấn Độ và nổi trội ở hai vấn đề...
  • Trí thức Việt Nam thời toàn cầu hóa: Tư duy, kỳ vọng và trách nhiệm

    01/01/2007Trần Hữu DũngNgười trí thức phải mạnh dạn hướng dẫn và gạn lọc (qua thuyết phục) các trào lưu văn hóa đại chúng. Song, cần nhấn mạnh, sự “hướng dẫn” này phải được vạch ra từ góc nhìn toàn cầu của chính người trí thức. Nó phải xuất phát từ một trình độ lý luận cao, đượm tính nhân bản, tôn trọng dị biệt. Nó không thể là một “phản xạ” có tính giáo điều, hoặc mù quáng bảo lưu những tư duy lỗi thời, không còn thích hợp với thế giới mới...
  • Việt Nam và toàn cầu hóa

    12/12/2006TS. Nguyễn Quang ANhiều người có lý khi cho rằng qúa trình toàn cầu hóa mới bắt đầu ở Việt Nam từ 1986. Nếu như toàn cầu hóa như một qúa trình như trên, ở tầm dài hơn thì cũng có thể hình dung khác đi một chút...
  • Bức tranh toàn cầu hóa

    04/12/2006Đặng Phương KiệtNhững con số được trích dẫn sau đây rút ra từ tác phẩm "Cuộccách mạnggiáo dục" . Một sốliệu có thể không chính xác 100%vì lý do thế giới thay đổi nhanh chóng. Song dẫu sao chúng vẫn được xem là những xu thế phát triển đang làm lay động các nền kinh tếvà các quốcgia trên khắp thế giới...
  • Nhìn nhận về sự tác động của toàn cầu hóa tới đời sống tôn giáo ở nước ta hiện nay

    10/11/2006Vũ Văn HậuNghiên cứu về tácđộng của toàn cầu hóa đến đời sống xãhội, bài viết tập trung làmrõ tácđộng của quá trình toàncầu hoáđối với đời sống xã hội nói chung và đời sống tôn giáo nói riêng, chỉ ra nhữngxu thế chủ yếucủa đời sống tôn giáo hiện nay.Đó là cácxu thế thếtục hoá tôn giáo, hiện đại hoá tôn giáo,đa dạng hoá tôn giáo, sự xuất hiện hiện tượng tôn giáo mới...
  • Những thách thức của toàn cầu hóa

    27/10/2006Nguyễn Trọng ChuẩnToàn cầu hoá được nói đến ở đây trước hết và chủ yếu là toàn cầu hoá kinh tế. "Toàn cầu hoá kinh tế là một xu thế khách quan, lôi cuốn ngày càng nhiều nước tham gia, xu thế này đang bị một số nước phát triển và các tập đoàn kinh tế tư bản xuyên quốc gia chi phối, chứa đựng nhiều mâu thuẫn, vừa có mặt tích cực vừa có mặt tiêu cực, vừa có hợp tác vừa có đấu tranh", vừa tạo ra những cơ hội cho sự phát triển...
  • Toàn cầu hóa

    01/10/2006Bửu ÝToàn cầu hoá là một hiện tượng thời đại toàn cầu không cưỡng lại được. Nhưng không phải chỉ có toàn cầu hoá. Tính đa dạng trên thế giới, thể hiện đặc biệt bằng nhũng đặc trưng văn hoá, thường mang tính phi sản xuất, đi ngược lại những làn sóng doanh thương, hoặc kìm hãm nó. Nhung tính đa dạng ấy nó quan trọng, thiết yếu, không những nói lên những giá trị truyền thống, còn bảo đảm sự trường tồn của quốc gia, mang giá trị nội tại của sinh mệnh quốc gia ấy...
  • Về vai trò của triết học trong giai đoạn toàn cầu hóa hiện nay

    31/08/2006GS. TS. Nguyễn Trọng ChuẩnTrong giai đoạn toàn cầu hoá hiện nay, cái giúpcho con người vượt qua nhữngkhó khăn, thử thách, giải thoátcon người khỏi những tháchđố và vướng mắc củacuộc sống, đáp ứngnhu cầu thường nhật vàlâu dàicủa nhân loại không chỉ là kinh tế,kỹ thuật hiện đại vàcông nghệcao, mà còn là triếthọc. Triếthọc giúpcho con người tìm ra lời giải không chỉ cho những tháchđố muôn thuở, màcòn cho những vấnđề hoàn toàn mớido quá trình toàn cầu hoá đặt ra...
  • Tác động toàn cầu hóa đến đạo đức sinh viên hiện nay

    25/08/2006Võ Minh TuấnToàn cầu hoá là một làn sóng vô cùng mạnh mẽ kéo theo tất cả mọi quốc gia, mọi dân tộc, mọi gia đình và cá nhân vào cuộc. Không một ai, không một quốc gia nào có thể đứng ngoài. SV Việt Nam là một trong những đối tượng chịu ảnh hưởng khá mạnh của xu thế toàn cẩu hóa...
  • Bản sắc và toàn cầu hóa

    22/08/2006GS. Cao Huy ThuầnCái gì là “mới” của thời đại này? Và cái gì là đặc điểm nổi bật của thời đại gọi là “mới”? Chắc ai cũng trả lời: toàn cầu hóa. Hạn chế vấn đề vào lĩnh vực văn hóa, và thu hẹp văn hóa vào một khía cạnh thôi, là "bản sắc", xin nêu ra đây một thử thách khi mà toàn cầu hóa về kinh tế kỹ thuật lôi cuốn theo toàn cầu hóa về văn hóa...
  • Một số thách thức của quá trình toàn cầu hóa đối với Việt Nam hiện nay

    01/08/2006TS. Phạm Văn ĐứcToàn cầuhoá hiện đang là xu thế tất yếu, khách quan, tác động mạnh mẽ tới tất cả các quốcgia, dân tộc, đến đời sống xã hội của cả cộngđồng nhân loại, cũng như cuộc sống của mỗicon người. Toàn cầu hoá không chỉ tạora cho các nước những cơhội, mà cả những thách thức to lớn. Trong cácthách thức đóthì thách thức về văn hoá, về việc giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc, các giá trị truyền thống được coi là một trong những thách thức lớn nhất đối với các nước đang phát triển...
  • Một số “rào cản” cần vượt qua để phát triển đối với các dân tộc Châu Á trong bối cảnh toàn cầu hóa

    31/05/2006TS. Đỗ Lan HiềnCó thể nói, ảnh hưởng của nền văn hoá Khổng giáo, Phật giáo, Lão giáo, Ấn Độ giáo... cùng với những điều kiện xã hội, tự nhiên (sinh thái) khác biệt đã tạo ra những “rào cản" về mặt văn hoá - xã hội đối với các dân tộc Châu Á, khi hội nhập với thế giới. Với những "rào cản" này, các dân tộc Châu Á không dễ dàng tiếp nhận toàn cầu hoá. Do vậy, để có thể vượt qua những "rào cản" này khi hội nhập với thế giới, các dân tộc Châu Á không chỉ cần phải tự tin, vững bước phát triển và mạnh dạn hiện đại hoá, mà còn cần phải biết điều chỉnh cả thái độ lẫn đường lối, chính sách để khai thác tốt những cơ hội mới do toàn cầu hoá hiện nay mang lại...
  • Toàn cầu hóa một số vấn đề triết học đặt ra ở Châu Á - Thái Bình Dương hiện nay

    17/05/2006PGS. TS. Trần Đức CườngToàn cầu hoá là một hiện tượng phức tạp, có tác động sâu rộng đến mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới. Trong bối cảnh đó, các nước thuộc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương có thái độ như thế nào đối với vấn đề bản sắc văn hoá dân tộc, phải giải quyết các vấn đề quốc gia dân tộc, chủ quyền dân tộc, tính tự quyết dân tộc, phân tầng xã hội, giá trị người và đời sống con người... như thế nào. Đặc biệt, phải làm gì để chống lại sự huỷ hoại về mặt giá trị của toàn cầu hoá...?
  • Toàn cầu hóa, được và mất

    09/05/2006GS. Văn Như CươngToàn cầu hóa về bản chất là sự mở rộng thị trường ra ngoài biên giới quốc gia, một mong muốn hiển nhiên của những quốc gia có nền kinh tế mạnh hơn, sản xuất được nhiều hàng hóa hơn so với các nước khác. Quy luật muôn đời vẫn là: có thị trướng rộng lớn hơn, có nhiều khách hàng hơn thì lợi nhuận càng cao hơn.
  • Toàn cầu hóa và vận hội của Việt Nam

    28/03/2006Vũ Thành Tự AnhToàn cầu hóa không phải là một hiện tượng gì mới lạ trong lịch sử phát triển của loài người, có mới đi chăng nữa chỉ là ở chỗ làn sóng toàn cầu hóa thời nay xảy ra với tốc độ cao hơn, cường độ mạnh hơn, và phạm vi rộng lớn hơn rất nhiều so với trước đây mà. Và dân tộc ta đã có ý thức chủ động hòa mình vào làn sóng ấy...
  • Hội nhập quốc tế: Cơ hội và thách thức đối với giá trị truyền thống trong điều kiện toàn cầu hóa

    19/07/2005Nguyễn Trọng ChuẩnQuá trình toàn cầu hóa đang diễn ra hiện nay là hệ quả của sự phát triển vô cùng mạnh mẽ, mang tính chất đột biến của khoa học và công nghệ cao, nhất là công nghệ thông tin. Các phương tiện hiện đại của công nghệ thông tin, trước hết là mạng Internet, mạng viễn thông toàn cầu, cáp quang xuyên đại dương, các mạng kết nối siêu lộ thông tin, … đã tạo ra kết cấu hạ tầng kỹ thuật của toàn cầu hóa.
  • xem toàn bộ