Những chuyện phải giật mình

01:49 CH @ Thứ Sáu - 21 Tháng Bảy, 2006

Có những điều tưởng chừng vặt vãnh, nhưng đôi khi nó phản ánh cả một tầm mức văn hoá của cộng đồng. Và chúng ta đã đến lúc phải nhìn thẳng vào những gì cụ thể sự tệ hại của một nếp sống, hay thói vô tránh nhiệm trong kinh doanh để có thể tìm cách sửa đổi. Chuyện kể ở đây không còn là một hiện tượng đơn lẻ, nó gần như đã thành hiển nhiên mà ai cũng biết, nhưng kể lại sẽ khiến ta phải giật mình.

1. Làm đám tang giữa chợ...

Bữa đó tôi đi tìm nhà một đạo diễn nổi tiếng trong khu tập thể Vĩnh Hồ, Nội. Từ đường Tây Sơn đi vào phải qua một khu chợ. Giữa cảnh chợ bán mua tấp nập những hàng thịt, hàng cá, hàng rau...Toàn là thực phẩm để ăn cả. Những thứ mà bất kỳ ai cũng biết cần phải giữ cho thật vệ sinh. Nếu như ở những nước phát triển, những thức ăn ấy phải để trong siêu thị, giữa những gian hàng sáng láng, có máy lạnh, sau những ngăn kính trong suốt. Thì ở đây, nó được bày bán không che không chắn, giữa một không gian đặc người, trên những chiếc bàn gỗ ướt át, đen thẫm, kê trên nền đất bừa bãi rác sặc mùi hôi hám.

Nhưng điều tôi kinh ngạc là ngay trong khu chợ đó, nằm lún sâu trong những hàng hoá thực phẩm, một căn hộ bé nhỏ mở toang cửa, bên trong là chiếc quan tài và những người mặc áo xô trắng. Điệu nhạc ai oán vang lên nhưng không làm ai bận tâm.

Chuyện tương tự không phải là hiếm gặp.

Gần cổng bệnh viện NhiTW, cơm được bày bán trong một căn nhà đen đúa. Căn nhà được nhuộm bởi màu khói lâu năm đen xỉn. Bàn ăn đen xám. Nền nhà loang lổ, vứt bừa bãi giấy loại. Vậy nhưng người khắp các xứ đưa con cái về đây chữa bệnh vẫn phải vào ăn. Các bà mẹ mới sinh, gặp cảnh "sẩy nhà ra thất nghiệp" cũng đành ăn cơm ở đó, không kiêng cữ. Quán bán rẻ, giá bình dân, lại gần bệnh viện, đúng là tiện đủ đường. Tối hôm trước còn bán cơm tấp nập. Sáng hôm sau, đã thấy chiếc quan tài nằm giữa nhà và một giàn kèn trống thảm thiết. Cảnh tang tóc làm cho không ít người giật mình đã vào ăn cơm ở đó tối hôm qua. Nhưng xung quanh, cách đó chừng dăm ba mét, người ta vẫn bán sữa cho trẻ em, nhà thuốc tư nhân vẫn mở. Nước thải chảy thành dòng, đọng lại trước những quày hàng bán nước hai bên đường. Buổi trưa hôm ấy, quan tài được chuyển đi ngày hôm sau, lại bán cơm như cũ, như chẳng có chuyện gì xảy ra...

Trên đường Khương Đình, mộtbuổi sáng đi làm, lại thấy tái diễn cảnh nhà nọ làm đám tang. Cũng lại ngay khu chợ bán thức ăn. Trong nhà chiếc quan tài thắp nến, người mặc áo xô khóc thét quằn quại. Cách đó chừng vài mét, một người ngồi bên chiếc rổ đậy kín và dòng chữ "Bán xôi sáng". Cách đó chừng vài mét nữa, một người bán thịt lợn thản nhiên bày những súc thịt tươi lên bàn.

2. Chuột ăn trước người

Anh bạn tôi là dân chuyên ăn cơm bụi. Mười lăm năm xa quê, Nội là nơi lập nghiệp nhưng rút cuộc nhà không có mà ở. Bọn tham nhũng giàu lên, người làm kinh doanh cũng giàu lên. Riêng cánh trí thức học đến vài bằng Đại học như anh bạn tôi thì vẫn "viêm màng túi quanh năm". Chúng tôi thường nhắc lại lời của Vũ Trọng Phụng: "Hà thành dang tay đón, để rồi giết họ lần thứ hai"...Đó không hẳn là câu dành riêng cho những người lao động ngoại tỉnh, những kẻ cù cù bất thời trước cách mạng. Bây giờ văn minh rồi, hội nhập toàn cầu rồi, những kiếp lang bạt cùng cực đâu có ít. Chúng tôi, những trí thức của cách mạng, cũng chỉ sống như những kẻ dưới đây mà thôi, vì thiếu tiền, vì bị chính quyền thành phố coi là dân nhập cư. Nay thuê nhà này, mai thuê nhà khác. Lương không đủ. Chuyện ăn uống thì chỉ có quán cơm bụi là tiện...

Một buổi tối anh đến chỗ tôi đúng lúc tôi đang ăn cơm. Mặt anh buồn buồn. Mời mãi anh mới cầm đũa ăn rón rén. Lúc sau anh nói...

- Thú thật mình đã ăn rồi...Đang ăn dở thì bỏ.
- Sao vậy?
- Quán bún vịt ở Đường Khương Trung ấy, cậu đừng ăn ở đó nữa nhé?
- Có chuyện gì thế?

Cái gian sau, bừa bộn rác thải. Nước ngập sặc lên mùi tanh lợm. Dưới bóng đèn đỏ quạch, mình nhìn thấy một rổ bún. Một con chuột to tổ bố đang thò cả bốn chân vào đó. Miệng nó vừa ngậm mấy sợi bún vừa nhìn mình thản nhiên, không sợ hãi. Mình bỗng thấy kinh kinh, không nuốt nổi sợi bún, mình bỏ và đi về đây.

Giọng anh buồn buồn. Tôi cũng buồn. Cái thời văn minh này...sao lại có những chuyện như thế?

3. Tập kết rác...ở cổng trường học

Chuyện này không hiếm. Có khi đến hàng tháng trời cạnh trường năng khiếu Lương Thế Vinh rồi sau đó là trường Tiểu học Khương Đình, lùi xa thêm chút nữa về phía Ngã Tư Sở, trên đường Khương Trung rác được tấp đầy trước cổng trường. Những xe rác ùn ùn đổ về bãi tập kết do những nhân viên công ty vệ sinh lúc 5 giờ chiều, đúng lúc các cháu tan trường, người chen nhau tấp nập. Mùi hôi hám nồng nặc.

Khổ các cháu. Tưởng chừng những cái gì tốt đẹp nhất sẽ dành cho các cháu. Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai mà.

4. Quảng cáo không đúng giờ

Cứ đến giờ ăn cơm, khoảng gần 7 giờ tối bật ti vi, không ít lần người xem sững người. Sao họ lại quảng cáo vào cái giờ này nhỉ? Nào là tin buồn, loan tin một ai đó chết. Rồi quảng cáo băng vệ sinh phụ nữ...Một lối quảng cáo lộ liễu và lố lăng.

Toàn là chuyện như đã thành hiển nhiên, không ai thèm nói. Nhưng không ít lần những thông tin phản cảm như thế, đã làm không ít người mất ngon trong những bữa cơm tối sau một ngày đi làm nặng nhọc mới có chút thời gian tụ họp gia đình.

Nguồn:
FacebookTwitterLinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Lẫn lộn và ngộ nhận

    01/11/2018Nguyễn Ngọc ĐiệnCon người vẫn có thể trở nên vĩ đại từ việc chấp nhận những điều bình thường, làm những việc bình thường để thu được những kết quả bình thường. Nhưng chắc chắn người ta không bao giờ trở nên vĩ đại từ sự hoang tưởng và nhất là từ việc gán cho mình những tính cách vĩ đại hoặc phẩm chất ưu việt không có thật, nếu không muốn nói là chỉ có thể trở nên lố bịch với những thứ đó...
  • Suy nghĩ về đặc tính dân tộc Việt Nam

    13/07/2017Bùi Quốc ChâuNghiên cứu về tâm lý dân tộc là mặt việc thú vị đối với tôi. nhưng trước hết cũng xin nói rõ bài viết dưới đây không phải là một công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc về bản tinh của dân tốc Việt Nam: mà chỉ là một số nhận xét có tính chủ quan (ở đây tôi chỉ đề cập đến tính cách của người Kinh)...
  • Đời sống tinh thần người Việt trong xã hội hiện đại

    04/04/2016Quỳnh Nhi thực hiệnĐời sống tinh thần người Việt trong xã hội hiện đại là một vấn đề đang thu hút sự chú ý của toàn xã hội, đặc biệt là các nhà văn, nhà thơ. Những năm gần đây, làn sóng toàn cầu hóa và xu thế hội nhập quốc tế đã khiến cho nhiều dân tộc, trong đó có người Việt chúng ta, đôi khi đứng trước những lựa chọn khá nan giải. Hình ảnh người Việt sẽ như thế nào sau vài ba chục năm nữa đi theo tiến trình toàn cầu hóa?
  • Thói hư tật xấu của người Việt: thô tục, vô duyên, luộm thuộm

    30/09/2015Vương Trí NhànNói tục, nói bẩn chắc hẳn không người nước nào bằng người An Nam ta. Lắm câu chửi rủa của ta không tiếng nước nào dịch nổi, giả sử những người nói ra có nghĩ đến nghĩa từng tiếng thì đứa nặc nô(1) cũng phải đỏ mặt đến lòng trắng mắt. Thử ngẫm mà xem, những câu ấy có nghĩa lý gì đâu...
  • Tìm về văn hóa để hiểu hôm nay

    07/06/2014"Nhân nào quả ấy" là một tập phiếm luận về văn hóa đương thời tổng hợp các bài viết ngắn của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn. Ông đặt câu hỏi về tầm vóc văn hóa hay đúng hơn là sự thiếu văn hóa ẩn hiện đằng sau nhiều hiện tượng gây nhức nhối trong xã hội Việt Nam thời nay...
  • Thói hư tật xấu của người Việt: Dễ thỏa mãn, tầm nhìn hẹp, không giữ tín, ...

    16/04/2014Vương Trí NhànÓc ti ti như óc dơi, mắt ti ti như mắt muỗi, ngoài buồng the, bếp núc, vẫn không biết gì là nước non, trừ sọ bò đầu heo, vẫn không biết gì là rồng rắn. Huống chi vết xấu ở gia đình, thói hư ở xã hội, gắn sâu buộc chặt trải mấy nghìn năm, đoàn thanh niên cho đến phường tân tiến, đua tranh danh giá, chẳng cu-li thượng đẳng thời nô lệ quá ưu, miệng chưa ráo sữa đã lóc lẻm những thẻ bạc bài ngà
  • Có nên viết về khuyết tật của người mình không?

    19/08/2013Nguyễn TýCách đây nhiều năm, Giáo sư Cao Xuân Hạo đã viết bài “Đôi chút tự trào” đăng trên Tuổi Trẻ Cười. Ở bài viết đó tác giả đã chỉ ra được một số đặc điểm về thói hư tật xấu của người Việt. Nhân cuốn sách “Tiếng Việt sơ thảo ngữ pháp chức năng” được giải vàng sách hay, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện cùng Giáo sư...
  • Soi gương

    11/07/2006Hà Văn ThịnhSocrates - triết gia người Hy Lạp là người đầu tiên trên thế giới khuyên con người phải luôn "soi gương": Hãy tự biết mình! Socrates còn đi xa hơn nữa khi cho rằng: Hạnh phúc lớn nhất của con người là hàng ngày ngẫm mình và ngẫm người; nếu không làm được như thế, cuộc sống sẽ không phải là cuộc sống...
  • Thử bắt đầu bằng chuyện dễ làm

    26/03/2006Nguyễn Vạn PhúNói đến kinh tế tri thức, người ta thường dùng cụm từ đón đầu, đi tắt và khái niệm bắt xu hướng phát triển để biến thách thức thành cơ hội...
  • Bệnh... thờ ơ

    24/03/2006Lê TrangTôi cũng là một 8X, nhưng đành phải "thú nhận" rằng có lỗ hổng, sự thiếu hụt trong kiến thức thời sự kinh tế - chính trị - xã hội của một bộ phận không nhỏ thế hệ trẻ chúng tôi.
  • Cầu lợi ở chốn cửa thiền

    12/02/2006Hiền PhươngXã hội dù phát triển đến đâu, công nghệ và phương tiện dù hùng mạnh đến mức nào thì con người vẫn luôn thấy nhỏ bé, yếu đuối trước vũ trụ vô thường. Khi cuộc sống thêm nhiều cạnh tranh, trông gai và khó nhọc thì người ta càng thấy thân phận mình mong manh, cuộc sống mình thiếu thốn, nhân tâm mình nặng nợ… khiến cửa chùa có biết bao nhiêu kiểu cầu xin với những tham vọng, ước muốn, lo sợ, ăn năn của người đời...
  • Con người Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại

    09/02/2003Xuân Hà lược ghi (từ kết luận của chương trình nghiên cứu KX – 07)Trong các di sản truyền thống, bên cạnh mặt tích cực cũng hàm chứa mặt hạn chế, những phản giá trị. Trên đại thể, những mặt tiêu cực và hạn chế của di sản truyền thống VN cũng bộc lộ khá rõ mà những nét nổi bật nhất là tính cục bộ, địa phương, tâm lý bình quân chủ nghĩa gắn với thái độ “cào bằng”, ghen ghét, đố kỵ những người trỗi vượt hơn mình, tinh thần cầu may, tác phong tùy tiện, thiếu ý thức tổ chức kỷ luật, lối làm ăn nhỏ, manh mún, không biết lo xa và hạch toán kinh tế, chưa tôn trọng con người cá nhân chủ thể, tư duy phân tích, thực nghiệm và luận lý kém...
  • Vượt đèn đỏ…

    29/11/2005Nguyễn Quang ThiềuCó thể có những người khi đọc xong bài này thì bĩu môi: "Nói gì không nói lại đi nói toàn chuyện vặt vãnh”. Xin thưa các quí bà và các quí ông của tôi, những chuyện vặt vãnh đó đang làm cho các thành phố của chúng ta lộn xộn trong giao thông (gây chết người không ít), bẩn thỉu trong môi trường và vô nguyên tắc trong lối sống....
  • Hốt rác và xả rác

    08/09/2005Trần Bạch Đằng...tôi nhớ anh Hai Xô và nhớ câu nói của bậc lão thành: "Không còn sức để hốt rác thì đừng xả rác!”...
  • xem toàn bộ